Sözleşmeli ve Kadrolu Personel Maaş Farkları

Kamu kurumlarında istihdam edilen personeller iki ana statüde yer alır: sözleşmeli ve kadrolu. Her iki statü de devlet güvencesi altındadır; ancak özlük hakları, maaş yapıları ve sosyal imkanlar açısından ciddi farklar gösterir.

Kadrolu personel, 657 Sayılı Devlet Memurları Kanunu’na tabi olarak çalışan ve devlet güvencesinde sürekli istihdam edilen kamu görevlileridir. Sözleşmeli personel ise genellikle 4/B maddesi kapsamında hizmet sözleşmesiyle çalıştırılan, belirli süreli istihdam edilen personel türüdür.

Maaş Hesaplamasında Temel Kriterler

Kadrolu ve sözleşmeli personelin maaş hesaplamasında kullanılan kriterler genel anlamda benzese de uygulamada farklılıklar doğar. Kadrolu personelin maaşında;

Emniyet ve Jandarma Promosyonları Arasındaki Farklar

×

• Gösterge + ek gösterge

• Kıdem yılı

• Aile ve çocuk yardımı

• Yan ödeme puanları

• Ek tazminatlar

• Sendika ödemeleri
  etkili olurken, sözleşmeli personelde;

• Sözleşme ücreti (unvan bazlı belirlenmiş sabit tutar)

• Varsa ek ödeme

• Fazla mesai ücretleri
  temel belirleyici kalemlerdir.

Güncel Maaş Farkları: Net Rakamlarla Karşılaştırma

Aynı unvan ve görevde çalışan bir sözleşmeli personel ile kadrolu personelin maaş farkı 2.500 TL ile 5.000 TL arasında değişebilir. Bu farkı oluşturan en temel unsurlar şunlardır:

• Kadrolu personele ödenen aile yardımı sözleşmeliye verilmez.

• Kadrolulara ödenen çocuk yardımı sözleşmeliler için geçerli değildir.

• Kadrolular toplu sözleşme ikramiyesinden yararlanır, sözleşmeliler yararlanamaz.

• Sözleşmeliler bazı tazminat ve denge tazminatlarından mahrum kalır.

Örnek Rakamlar:

• Aynı görevde bir kadrolu memur 32.000 TL maaş alırken, aynı pozisyondaki sözleşmeli personel 27.000 TL maaşla yetinmek zorunda kalabilir.

• Aile yardımı, çocuk yardımı ve sendika katkısı eklendiğinde bu fark %15-20’lere kadar çıkabilmektedir.

Ek Ödemeler ve Sosyal Haklar Açısından Durum

Kadrolu personeller ek ödeme, nöbet ücreti, fazla mesai ve döner sermaye gelirleri açısından genellikle daha avantajlı konumdadır. Özellikle sağlık sektöründe döner sermaye gelirleri kadrolu personel için büyük bir artı oluşturur.

Sözleşmeli personeller ise genellikle bu tür ek gelir kalemlerinden ya hiç yararlanamaz ya da sınırlı şekilde faydalanır. Ayrıca sözleşmeli personelin mali hakları sözleşme metninde açıkça belirtilir ve yıllık olarak güncellenir, bu da toplu pazarlık gibi süreçlerden dışlanmalarına neden olur.

İzin ve Emeklilik Hakları Açısından Farklar

Kadrolu memurlar yıllık izin, mazeret izni, doğum ve süt izni gibi hakları daha geniş kapsamlı şekilde kullanabilirken, sözleşmeli personelin bu hakları sınırlıdır. Örneğin:

• Kadrolu bir memur yılda 20-30 gün yıllık izin kullanabilirken, sözleşmeli personelin izin hakkı sözleşmesine bağlı olarak 10-20 gün arasında olabilir.

• Kadroluların emeklilik hakları da daha kapsamlıdır. Sosyal güvenlik primleri düzenli olarak yatırılırken, sözleşmeli personelde bazı dönemlerde prim aksaklıkları yaşanabilmektedir.

Terfi ve Güvence: Hangi Statü Daha Avantajlı?

Kadrolu personeller, kamu içerisinde yükselme, görevde terfi ve yer değiştirme konularında çok daha avantajlıdır. Sözleşmeli personelin yükselme ve kurumlar arası geçiş hakları oldukça sınırlıdır.

Ayrıca sözleşmeli personelin sözleşmesi her yıl yenilenmek zorundadır. Bu durum, iş güvencesi açısından belirsizlik yaratabilir. Kadrolu personel ise devlet güvencesi altında sürekli istihdam edilir ve görevine son verilmesi belirli şartlara bağlıdır.

Hangisi Daha Karlı? Genel Bir Değerlendirme

Maaş farkları, hak ve güvence yönünden değerlendirildiğinde kadrolu personel statüsü daha avantajlıdır. Ancak bazı kurumlarda sözleşmeli personel için de cazip ek ödemeler, lojman imkanları veya esnek çalışma saatleri sunulabilir.

Yine de uzun vadede iş güvencesi, terfi imkanı, sosyal haklar ve emeklilik avantajları göz önünde bulundurulduğunda kadrolu istihdam modeli, kamu personeli için daha sürdürülebilir ve ekonomik açıdan güçlü bir alternatiftir.

Özetle: Sözleşmeli mi Kadrolu mu?

• Kadrolu personel daha yüksek maaş alır.

• Sosyal ve özlük haklarda kadrolu avantajlıdır.

• Sözleşmeli personel esneklik ve bazı özel imkanlara sahip olabilir ama güvenceden yoksundur.

Son Söz 

Kamu sektöründe çalışmayı planlayanlar için statü seçimi sadece maaş değil, aynı zamanda uzun vadeli kariyer, güvence ve sosyal haklar açısından da büyük önem taşır. Her iki statünün avantaj ve dezavantajlarını bilmek, geleceğe dair daha sağlıklı kararlar alınmasını sağlar.