İcra Edilebilirlik Şerhi Hakkında Sıkça Sorulan Sorular ve Cevaplar (2025)

İcra edilebilirlik şerhi nedir, hangi durumlarda alınır ve nasıl uygulanır gibi sorular, arabuluculuk anlaşma belgesinin icra kabiliyetine ilişkin en çok merak edilen konular arasında yer alıyor. Bu rehberde, sıkça sorulan sorular üzerinden icra edilebilirlik şerhi sürecini açıklıyoruz.

---

1. İcra Edilebilirlik Şerhi Nedir?

İcra edilebilirlik şerhi, arabuluculuk süreci sonunda düzenlenen anlaşma belgesine mahkeme tarafından verilen bir onaydır. Bu onay, anlaşma belgesine ilam niteliğinde belge özelliği kazandırır ve belgenin cebri icraya konu olmasını sağlar.

---

2. Hangi Durumlarda İcra Edilebilirlik Şerhi Alınması Gerekir?

İcra edilebilirlik şerhi şu durumlarda zorunlu hale gelir:

• İmza Eksikliği: Anlaşma belgesinde taraflardan birinin, vekillerin ya da arabulucunun imzası eksikse, belge icra edilebilirlik şerhi olmadan icraya konu edilemez.
• Mahkeme Onayı Gerekliliği: Belgenin ilam niteliği kazanması için mahkemeden şerh alınması gerekebilir.

---

3. İcra Edilebilirlik Şerhi Hangi Mahkemeden Alınır?

Yetkili mahkeme, arabulucunun görev yaptığı yerin Sulh Hukuk Mahkemesidir. Başvuruda bulunmak için şu adımlar izlenir:

• Anlaşma Belgesi ile birlikte dilekçe hazırlanır.
• Yetkili Sulh Hukuk Mahkemesine başvuru yapılır.

---

4. İcra Edilebilirlik Şerhi Alınmadan Belge İcraya Konulabilir mi?

Hayır, tarafların veya vekillerin imzalarının eksik olduğu durumlarda, icra edilebilirlik şerhi olmadan belge icra takibine konu edilemez. Ancak tüm imzalar tam ise anlaşma belgesi doğrudan ilamlı icra işlemlerine konu olabilir.

---

5. İcra Edilebilirlik Şerhi Süreci Nasıl İşler?

Hakim, anlaşma belgesini şu iki kriter üzerinden inceler:

1. Anlaşma Konusu Arabuluculuğa Uygun mu?
   Aile hukukuna ilişkin bazı uyuşmazlıklar, arabuluculuk kapsamına girmediği için kabul edilmeyebilir.
2. Belge Cebri İcraya Elverişli mi?
   Anlaşma belgesinde belirtilen yükümlülüklerin icra edilebilir nitelikte olması gerekir.

Bu iki şart sağlanıyorsa hakim, başvuruyu kabul eder ve icra edilebilirlik şerhi verir.

---

6. İcra Edilebilirlik Şerhi Ne Kadar Sürede Alınır?

Sulh Hukuk Mahkemesi genellikle dosya üzerinden inceleme yaparak bir iki hafta içinde karar verir. Ancak aile hukukuna ilişkin uyuşmazlıklarda hakim duruşma açabilir, bu da süreci biraz uzatabilir.

---

7. İcra Edilebilirlik Şerhi Harca Tabi mi?

Evet, başvurular şu harçları gerektirir:

• Başvurma harcı,
• Peşin harç,
• Vekalet harcı (varsa),
• Gider avansı.

Dosya karara bağlandıktan sonra artan gider avansı iade edilir.

---

8. İcra Edilebilirlik Şerhi Dava mı Yoksa Değişik İş mi?

İcra edilebilirlik şerhi çekişmesiz yargı işi olduğundan, genellikle değişik iş olarak değerlendirilir.

---

9. İcra Edilebilirlik Şerhi Hasımsız mı?

Evet, icra edilebilirlik şerhi hasımsız bir başvuru sürecidir. Genellikle dosya üzerinden karar verilir ve taraflar arasında bir çekişme yaşanmaz.

---

10. Şerh Alındıktan Sonra Ne Yapılır?

İcra edilebilirlik şerhi alındıktan sonra belge artık ilam niteliği kazanır. Bu şerh ile ilamlı icra takibi başlatılabilir ve taraf yükümlülüklerini yerine getirmeye zorlanabilir.

---

11. İcra Edilebilirlik Şerhi İle Hangi Durumlar Kapsam Dışında Kalır?

Anlaşma konusu, arabuluculuğa uygun değilse veya cebri icraya elverişli değilse, icra edilebilirlik şerhi verilmez. Örneğin, tamamen soyut ifadeler içeren anlaşma belgeleri uygun bulunmaz.

---

12.Önemli Yargıtay Kararları şunlardır:

Yargıtay 9. Hukuk Dairesi tarafından verilen bu karar, arabuluculuk süreci sonunda düzenlenen anlaşma belgelerinin icra edilebilirlik şerhi olmaksızın ilam niteliğinde belge sayılabilmesi için gerekli şartlara dikkat çekmektedir. Kararın önemli noktaları şunlardır:

• Arabulucu tarafından düzenlenen anlaşma belgesinin, 6325 sayılı kanunun 18/4. maddesine göre İCRA EDİLEBİLİRLİK ŞERHİ OLMAKSIZIN İLAM NİTELİĞİNDE BELGE KABUL EDİLMESİNİN; TARAFLAR VE AVUKATLARI İLE ARABULUCUNUN TUTANAĞI BİRLİKTE İMZALAMALARI HALİNDE MÜMKÜN OLDUĞU, icra edilebilirlik şerhinin alınmadığı, bu nedenle icra edilebilirlik şerhi alınmadan ilam mahiyetine haiz olmadığı ve ilamlı takip başlatılamayacağı.. SAMSUN BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 4. HUKUK DAİRESİ DOSYA NO:2024/93 KARAR NO:2024/635-YARGITAY 12. Hukuk Dairesi ESAS NO: 2024/3575 KARAR NO:2024/8884
• TAKİP HENÜZ KESİNLEŞMEDİĞİNDEN İCRA MÜDÜRLÜĞÜ KASASINA GİREN PARANIN ALACAKLIYA ÖDENMESİ İŞLEMİ DOĞRU OLMAYACAĞIndan söz konusu ödenen paranın icra müdürlüğü kasasına dosya numarası bildirilerek icra dairesi banka hesap numarasına istenmesi gerekir. Somut olayda, icra müdürlüğü tarafından ilk önce 17/04/2018 tarihli karar ile takip kesinleşmediğinden dolayı alacaklının kendisine ödeme yapılması talebinin reddi kararı doğru iken DAHA SONRA ASIL TAKİBE GEÇİLDİĞİNDEN BAHİSLE BU KARARINDAN KENDİLİĞİNDEN DÖNEREK ALACAKLIYA ÖDEME YAPILMASI İŞLEMI USUL VE YASAYA AYKIRIDIR. Takip kesinleşmeden yapılan ödemenin teminat amaçlı olduğu kabul edilememekle beraber takip kesinleşinceye kadar icra kasasında muhafaza edilmesi, daha sonra takibin safahatına göre (somut olayda itiraz üzerine duran takibin devamını sağlayacak mahkeme kararı ibraz edilinceye kadar) hak sahibine bu paranın ödenmesi gerekmektedir. İZMİR BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 12. HUKUK DAİRESİ DOSYA NO: 2019/691 Esas KARAR NO:2019/2273 Karar YARGITAY 12. Hukuk Dairesi ESAS NO:2020/1674 KARAR NO:2020/9412
• 6325 sayılı Arabuluculuk Yasasının 18/2 maddesine göre Sulh Hukuk Mahkemesince “İCRA EDİLEBİLİRLİK” şerhi verilmiş ARABULUCULUK ANLAŞMASI İLAM NİTELİĞİNDE OLDUĞUNDAN İLAMLI TAKİP YAPILABİLİR. İCRASI İÇİN KESİNLEŞMESİ GEREKLİ DEĞİLDİR. Sulh Hukuk Mahkemesinin icra edilebilirlik kararının ve arabuluculuk anlaşmasının hukuka aykırı olduğuna ilişkin iddialar ancak Sulh Hukuk Mahkemesinin icra edilebilirlik kararını inceleyecek Bölge Adliye Mahkemesince istinaf yoluyla bildirilebilir ve incelenebilir. İcra Hukuk Mahkemesince bu iddialar incelenemez ve değerlendirilemez. ANTALYA BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 12.HUKUK DAİRESİ 2021/1572 Esas, 2021/1981 Karar – YARGITAY 12. Hukuk Dairesi ESAS NO:2021/11636 KARAR NO: 2022/4418
• Arabuluculuk Kanununun 18/2’nci maddesi gereğince icra edilebilirlik şerhi içeren anlaşma belgesidir.
  Bir başka deyişle söz konusu belgenin ilam niteliğinde belge sayılmasının koşulu icra edilebilirlik şerhi
  verilmesidir. Pek tabidir ki; bu durum bahsi geçen şerhi içeren belgenin her koşulda ilamlı takibe konu
  edileceği anlamına gelmez. Bir başka ifadeyle ilamlı takibe konu edilmesi hâlinde yapılacak şikayet
  üzerine takibin iptaline karar verilemeyeceği sonucuna varılamaz. Zira her mahkeme ilamı da ilamlı
  takibe konu edilememektedir. Örneğin eda hükmü içermemesi hâlinde mahkeme ilamı da ilamlı icra
  takibine konu edilemez…” denilmek suretiyle icra edilebilirlik şerhi içeren arabuluculuk anlaşma
  belgesinde alacağın şarta bağlanması, eda hükmü içermemesi nedeniyle belgenin ilamlı takibe konu
  edilemeyeceği değerlendirilmiştir. (Yargıtay 12. HD. 2022/9143 Esas, 2022/9318 Karar)

Sonuç

Arabuluculuk anlaşma belgesine icra edilebilirlik şerhi alınması, belgeye ilam niteliği kazandırır ve tarafların yükümlülüklerini yerine getirmesi için güvence sağlar. Eksiksiz ve doğru bir süreç izlemek, hukuki sorunların önüne geçer.
Bu rehberde yer alan sıkça sorulan sorular, icra edilebilirlik şerhi süreci hakkında net bir anlayış sağlamayı amaçlamaktadır. 😊